ساز زهی

سه تار

Posted on by مدیرکل
ساز سه تار
09
بهمن

سه تار جزء محبوب ترین ساز های سنتی ایرانی به خصوص در میان جوانان می باشد و بسیاری از ما با آن آشنایی داریم یا حداقل یک بار نواختن این ساز را دیده ایم. این ساز علاقه مندان بسیاری دارد و بازار فروشش همیشه داغ است. سه تار در دسته سازهای زهی و مضرابی قرار می گیرد که با ناخن انگشت اشارهٔ یا مضراب نواخته می شود. این ساز ۴ سیم دارد که از جنس آلیاژ فولادی و آلیاژ برنجی ساخته می شوند.

سه تار از خانواده تنبور می باشد اما از نظر ظاهری به تار نزدیک است. نواختن این دو ساز نیز شبیه به هم می باشد و اغلب افرادی که تار می نوازند با نواختن سه تار نیز آشنایی دارند. سه تار در موسیقی دستگاهی ایران، استفاده بسیاری دارد اما بیشتر استفاده آن برای تک نوازی است. نوازنده باید آن را به صورت افقی و با زاویه 45 درجه در دست بگیرد. کاسه ساز باید روی پای راست نوازنده قرار بگیرد و دسته آن نیز در دست چپ او باشد. همچنین با استفاده از دست راست خود بر سیم ها زخمه (ضربه) بزند.

تاریخچه سه تار
تاریخچه سه تار

تاریخچه سه تار

اگر نگاهی به گدشته سه تار بیندازیم، می توانیم بفهمیم که ریشه سه تار امروزه به ساز تنبور ترکی سه سیم (یا به قول گذشتگان «سه وتری») باز می گردد. سه تار در اواخر دوره زندیه و شروع دوره قاجار به طور کامل تکامل یافته و به شکل امروزی خود رسیده است. از آن زمان تا امروز تنها تفاوتی که در ساختار این ساز ایجاد شده، استفاده از سیم های سفید، زرد و بم به جای سه رشته سیم یا وتر ابریشمی می باشد.

این ساز امروزi از نظر شیوه نواختن، تکنیک ها و شکل دسته کاملا مشابه تار شده است. در گذشته های دور، سه تار سه سیم داشته اما با گذشت زمان اشخاصی هم چون ابونصر فارابی، ابوعلی سینا، صفی الدین ارموی و از متأخرین ابوالحسن صبا، نیاز به اضافه شدن یک سیم دیگر به این ساز را حس کردند. به همین دلیل است که امروزه سه تار ها دارای چهار سیم هستند.

در واقع اگر به لحاظ تاریخی نگاه کنیم، این چهارمین سیم سه تار می باشد. اما از نظر ترتیب قرارگیری سیم ها، سیم سوم می باشد. سیم سوم سه تار به سیم مشتاق معروف است و به روایتی از ابوالحسن صبا این سیم را نخستین بار درویشی به نام مشتاق علی شاه به این ساز افزوده است:

“مشهور است که سه‌تار نوازی به نام درویش‌میرزا تربتی خراسانی، ملقب به مشتاق‌علی شاه اصفهانی، تار یا وتری را بین وترها یا سیم های زرد و بم سه تار امروزی اضافه کرد که به نام وتر یا سیم مشتاق شناخته می‌شود.” این سیم در افزایش صدای واخوان «صدای بم» ساز سه‌تار و نیز تنوع کوک آن تاثیر دارد.

سیم سوم و چهارم این ساز بسیار به هم نزدیک هستند و به طور هم زمان نواخته می شوند. مجموعه این دو سیم را معمولا «سیم بم» می گویند.

ساختار سه تار

ساز سه‌تار از اجزای یک تکه و نیز جدا شونده ساخته شده است. ترکه‌ها، صفحه و سیم‌گیر اجزای یک تکه‌اند که با هم ساختمان کامل کاسه را می‌سازند و به انتهای دسته  متصل می‌شوند. دسته هم به سر‌دسته منتهی می‌شود. البته در بعضی سه تار ها کاسه را یک‌تکه و با تراشیدن چوب می‌سازند. اجزای جدا‌شونده یا قابل تعویض سه‌تار عبارتند از: خرک‌، صفحه، شیطانک، گوشی‌ها، سیم‌ها و پرده‌ها. در بعضی سه تار‌ها خرک روی صفحه ثابت شده است و این سه تارها فاقد سیم‌گیر هستند.

ساختار سه تار
ساختار سه تار

صفحه

روی کاسه، یک صفحه نازک چوبی قرار می گیرد که صفحه نامیده می شود. صفحه سه تار از چوب توت و به ضخامت حدود سه میلی متر ساخته می شود. روی این صفحه در نزدیکی دسته ساز، سوراخ های متقارنی ایجاد می‌کنند که در مرکز آن‌ها معمولا یک سوراخ اصلی قرار دارد که از بقیه سوراخ ها بزرگ تر است. این سوراخ‌ها با ایجاد تبادل هوای داخل و بیرون کاسه سه تار، موجب ارتعاش مطلوب صفحه می شوند. صفحه، مهم‌ترین نقش را در کیفیت صدای سه تار دارد چون ارتعاش سیم ها توسط خرک به صفحه منتقل می‌شود.

کاسه یا جعبه طنینی

کاسه طنینی، جزء اجزاء اصلی سه تار محسوب می شود که از نظر ساختاری، کاملا شبیه به کاسه تنبور می باشد. با این تفاوت که از کاسه تنبور کوچک تر است. کاسه طنینی می تواند یک تکه باشد و یا از بخش های جداگانه تشکیل شود. کاسه سه تار های ترکه ای متشکل از ترکه هایی با ضخامت حدود سه میلی متر است که به بدنه کاسه چسبانده می شوند. ترکه ها را معمولا از چوب گردو، افرا و… می سازند اما بهتر است از چوب توت (که در صفحه استفاده می شود) ساخته شود. در سه تار‌های یک تکه، جدار کاسه را به جای ساختن از ترکه، با کندن و تراش دادن کنده چوب سالم و بدون گره می سازند.

جعبه طنینی سه تار
جعبه طنینی سه‌تار

سیم‌گیر

سیم گیر قطعه ای است که در انتهای کاسه ساز قرار می گیرد. سیم‌گیر از گاهی از چوب محکم مانند شمشاد و گاهی نیز از شاخ یا استخوان حیوانات ساخته می شود و برای نگهداری سیم ها استفاده می شود.

دسته سه تار

دسته ساز، یک لوله توپر چوبی بوده و از چوب محکم، سبک و خوش رگه‌ای مانند چوب گردو، افرا، راش و… که فاقد گره و ترک است ساخته می شود. طول دسته با طول صفحه و پهنای دسته با اندازه کاسه تناسب و نسبت مستقیم دارد. روی دسته این ساز مسطح و پشت آن نیم دایره است. در پهلوی دسته شیاری وجود دارد که محل گره زدن زه پرده ها می باشد.

در ساز های حرفه ای به جهت زیباتر شدن و همچنین افزایش عمر مفید ساز، از نوعی استخوان که معمولاً استخوان شتر می باشد برای پوشاندن دسته استفاده می کنند. دسته ی این ساز از یک سمت به کاسه و از سمت دیگر به سرپنجه متصل می شود.

دسته سه تار
دسته سه تار

خرک

خرک امکان ارتعاش مطلوب سیم های سه تار و انتقال ارتعاش آن ها به صفحه را فراهم می کند و به فاصله تقریبی پنج تا شش سانتی‌متر از لبه ی سیم‌گیر، در روی صفحه و عمود بر امتداد دسته و سیم‌های سه تار قرار می‌گیرد. سطح مسطح زیرین آن روی صفحه قرار گرفته و روی آن شیار هایی وجود دارد که محل عبور سیم ها می باشند. این شیار ها سیم ها را از هم جدا نگه می دارند. خرک از چوب فشرده و متراکمی مانند شمشاد، گمور، فوفل و … ساخته می شود.

شیطانک

شیطانک از از استخوان (شاخ حیوانات) یا پلاستیک ساخته می شود و در مرز دسته و سر دسته عمود بر امتداد سیم ها قرار می گیرد. وظیفه شیطانک هدایت و تقسیم بندی سیم ها در قسمت پنجه ساز می باشد.

گوشی های ساز سه تار

سیم های سه تار از یک سمت در انتهای کاسه به سیم گیر و از سمت دیگر به گوشی ها در انتهای دسته ساز بسته می شوند. گوشی ها در سوراخ های سر دسته ساز قرار می گیرند و وظیفه کوک کردن ساز را بر عهده دارند. با چرخاندن این گوشی ها سیم ها کشیده و یا آزاد می شوند و بدین وسیله می توان ساز را کوک کرد. گوشی های سه تار را معمولا از چوب گردو می سازند.

 گوشی روی پنجه به سیم های سفید (اول و سوم) و گوشی پهلوی پنجه به سیم های زرد (دوم و چهارم) متصل می شود.

گوشی سه تار
گوشی سه‌تار

سیم های سه‌تار

سه تار دارای چهار سیم می باشد (دو سیم فولادی به رنگ سفید و دو سیم برنزی به رنگ زرد). سیم اول این ساز از جنس آلیاژ فولادی بوده و سفید رنگ است. سیم دوم نیز از آلیاژ برنزی و زرد رنگ می باشد. سیم سوم (سیم مشتاق) همانند سیم اول از آلیاژی فولادی ساخته شده است. و سیم چهارم نیز مانند سیم دوم از آلیاژی برنزی می باشد.

پرده‌های سه‌تار

پرده ها (دستان ها) وظیفه تقسیم بندی فواصل موسیقیایی را دارند. پرده ها نخ های باریکی از جنس روده حیوانات یا ابریشم هستند. اگرچه پرده های سه تار می توانند از کات گوت یا نخ بخیه و نایلون باشند. اما اغلب نوازندگان ترجیح می دهند از زه که از روده گوسفند تهیه می شود استفاده کنند.

این پرده ها در عرض دسته ساز به صورت سه لایی و چهار لایی بسته می شوند. در سه تار، بیست و پنج پرده با دستان روی دسته سه تار بسته می شود که در واقع محل نت های موسیقی را نشان می دهند. پرده های سه تار 26 عدد هستند که که یکی از آن ها پیش از شیطانک بسته می شود. و فاصله آن با شیطانک در صدای ساز تاثیر گذار است. 25 پرده دیگر نیز روی دسته سه تار بسته می شوند. که در واقع محل نت های موسیقی را نشان می دهند.

نوازندگان برجسته ساز سه‌ تار

از نوازندگان سرشناس ساز سه تار می توان میرزا محمد تربتی خراسانی (مشهور به مشتاقعلی شاه)، میرزا عبدالله فراهانی، حسین هنگ آفرین، درویش خان، مهدی صلحی (منتظم الحکما)، موسی معروفی، یوسف فروتن، سعید هرمزی، ارسلان درگاهی، ابوالحسن صبا، احمد عبادی، نصرالله زرین پنجه را نام برد.

 

پیشنهاد می کنیم مطلب آشنایی با ساز موسیقی را مطالعه کنید.

همچنین برای مشاهده قیمت و خرید سه تار اینجا کلیک نمایید.

مدیرکل

286 thoughts on “سه تار”

  1. tlover tonet says:

    I am also commenting to make you understand of the fantastic discovery our princess developed reading your web site. She even learned many things, which included how it is like to have an ideal giving nature to let the rest really easily completely grasp a variety of grueling subject areas. You truly surpassed our expected results. Thanks for giving the insightful, safe, explanatory and fun tips about this topic to Jane.

  186. Daniel says:

    You’ll be lifting heavier weights and should discover your lifting
    action improves with that power increase. A complete vary
    of different steroids are commonly stacked with Anavar, including the highly effective fats burner Winstrol, Equipoise, Proviron, Masteron,
    or Primobolan. Anavar excels at giving you vital enhancements in aesthetics – leanness, hardness, dryness, and, briefly, getting ripped and shredded.
    Anavar will assist keep your performance and strength capacity even on the most
    limited of calorie-deficit diets. Critically, your outcomes are
    going to incorporate the preservation of your current
    lean muscle.
    At All Times consult a licensed healthcare supplier earlier than considering any hormone-related intervention, cycle planning, or post-cycle remedy.
    Misuse of these substances carries severe health risks, together with hormonal imbalance, organ stress, infertility,
    and cardiovascular complications. Every efficient steroid stack begins
    with a strong basis — and which means deciding on the best base compound.

    Regardless Of Anadrol being FDA-approved, it’s nonetheless one of the harshest
    steroids we’ve come across, primarily based on our lipid
    profile checks. In some individuals, Anadrol may not produce the identical constant euphoria as Dianabol,
    for instance. This is as a outcome of Anadrol is a harsher steroid, so the side effects are
    extra outstanding. With Anadrol, the conversion of DHT isn’t by way of the usual pathway, being the 5-alpha reductase enzyme.
    Once in the physique, that is metabolized, lowering oxymetholone into 17-alpha-methyl
    dihydrotestosterone (otherwise often identified as mestanolone or proviron).

    The solely different issue which may result in subcutaneous fats acquire
    is if Dbol customers undertake a calorie surplus food regimen to maximize results when bulking.
    IFBB bodybuilders, when competing, are sometimes seen to possess low levels of subcutaneous fat however high levels of visceral fat (due to
    extreme steroid use). Arnold is possibly demonstrating the everlasting results of steroids during old age (via
    the method of muscle memory). This is methandrostenolone that’s
    produced in licensed labs by scientists for use in medicine.

    It leaves you with a hard, ripped, and toned physique,
    ready to face the physical challenges ahead. By
    placing your metabolism into overdrive, your physique is prepared to use your saved fats
    for vitality. The extra nitrogen you’ve in your muscular tissues, the more
    your cells will produce protein. Nevertheless, one of the best steroid
    shouldn’t be viewed as essentially the most powerful however as one that can give users the
    most outcomes with the least amount of damage. A main downside we see with mibolerone is that
    it’s very hepatotoxic, causing excessive strain on your liver.

    Newbies start with up to 50mg daily, and the most experienced customers can usually take as
    a lot as 100mg every day – but such a high dose is not recommended for the novice.
    Anavar just isn’t widely generally identified as a strength-enhancing steroid, but it excels in this regard, and one cause is that the ATP uptake in muscle cells is elevated.
    You’re likely to see a great improvement in the amount of weight you can carry when using Anavar.
    There usually are not many steroids that females can use with out
    experiencing extreme unwanted side effects that largely contain the event of assorted masculine physical traits.

    This results from providing the physique
    with considerably larger amounts of male androgen hormones
    like testosterone and DHT than would otherwise be produced.

    Made for the elite athlete and the strong-willed our merchandise have been designed to gas
    your athletic efficiency. If you’re severe about doing
    it proper, defend your body, run your labs, and let results and recovery drive your decision-making — not
    ego. Many users choose to run one or both SERMs relying on their cycle length
    and compound intensity. Oral steroids come in tablet or capsule kind, making them convenient
    and easy to use. Nevertheless, they are metabolized by the liver, which may lead to pressure on this
    organ if not used responsibly.
    Users ought to stay vigilant for signs of liver harm, together with fatigue,
    abdominal pain, and yellowing of the pores and
    skin or eyes. This means coupling steroid
    usage with appropriate food regimen and train regimens that
    assist and maximize the advantages these substances can present.
    While traditional steroids may take weeks to kick in totally, users of Testol 140 often report feeling
    its effects inside days. This quick onset means you presumably can make probably the most of shorter cycles, lowering the general
    pressure on your physique.
    One profit is that suspension is going to provide quick gains, as it is pure testosterone
    and thus does not must be damaged down. Nevertheless, the dangerous news is that it requires very frequent
    injections, because it also leaves your physique fast.
    This is why certain sporting federations wish to
    ban athletes if they’ve ever taken steroids during their lifetime,
    as it has a long-term or everlasting impact. Anabolic steroids permanently have an result on the variety of myonuclei within the
    muscle cell.
    anabolic steroids negative effects (Daniel) steroids are commonly used in bodybuilding to achieve lean muscle mass.
    The androgenic nature of these steroids initiates muscle hypertrophy, leading to elevated muscle dimension and strength.
    Tren Max is the legal various to Trenbolone
    or Tren as it additionally referred to as, arguably the most
    powerful steroid for building lean muscle mass.
    It enhances nitrogen retention and pink blood cell manufacturing, leading to incredible vascularity and muscle hardness.
    I’ve seen athletes remodel their physiques with Tren Max, achieving that dry,
    shredded look whereas still packing on measurement.

  189. truth about steroids says:

    …then SARMs are price a strive, and you may simply maintain a bottle in your fridge to cycle on and off all 12 months long (remember to examine out this text on cycling your SARMs properly).
    Consult your veterinarian on how to feed your cat a rich and
    nutritious food regimen with minimal dangerous chemical compounds, it’s going to
    make a huge difference in your cat’s general well being. Serrapeptase conquers
    prednisone in exerting higher anti-inflammatory and anti-swelling results.

    But, as historical past has shown us repeatedly (6), anabolic steroids are profession killers.
    With steroid options, you will have to work slightly tougher to achieve the strength gains
    you’re after then you would with anabolic steroids.
    However they won’t trigger you to fail a drug check, and so they won’t endanger your health.
    The top dietary dietary supplements on this list are TestoPrime, D-Bal, and
    Trenorol! All three of those steroid alternate options are
    designed to help with muscle development and maintain you healthy.

    Moreover, they could also enhance protein synthesis, cut
    back inflammation, and increase blood flow to the muscular tissues.
    Patients with arthritis could possibly use NSAIDs instead of prednisone if
    their illness activity just isn’t too extreme. NSAIDs usually are not as effective as steroids for the therapy of arthritis,
    but when signs are adequately managed with NSAIDs,
    patients may not need to take oral corticosteroids. Frequent over-the-counter anti-inflammatory
    medicine for arthritis embrace ibuprofen, naproxen, and diclofenac gel.
    It is important to seek advice from your pharmacist or healthcare provider when utilizing over-the-counter therapies in conjunction with prescriptions as sure
    drug interactions may occur.
    It isn’t technically a natural steroid, nevertheless it has some proven advantages for muscle growth.
    Natural steroid dietary supplements are compounds that act similarly
    to the steroids that the human physique naturally
    produces, such as the hormone testosterone. Tren-Max enhances your strength and energy, boosts total conditioning, energizes you earlier than workouts, and supports restoration afterward.
    Side effects with JAK inhibitors are typically gentle and get less intense over time, but you must still let a healthcare professional know should you expertise any unwanted
    side effects. Talk along with your dermatologist or
    a healthcare skilled truth about steroids
    whether or not the advantages of this medication outweigh the potential risks for you.

    I’m 48 yrs old ex- Energy lifter(20yrs ago) all pure, the only factor I’ve taken have been Amino acids and multi-vitamins.

    Hair loss or recession may be reversed by way of publish cycle remedy (PCT),
    very comparable to testosterone suppression. Nonetheless, if the hair follicle is permanently damaged, hair loss may be everlasting.
    Some users have reported some quite uncomfortable unwanted effects,
    from zits, gynecomastia (man boobs) and hair loss
    to water retention. Dexamethasone has a protracted half-life, typically ranging from 36 to seventy two hours.

    This implies that it takes this long for half of the drug to be eradicated from the body.

    The extended length of motion is each a profit and a potential concern,
    as unwanted effects can even last more.
    Two of probably the most highly regarded authorized
    steroid options are D-Bal Max and the CrazyBulk Bulking Stack, both identified for his
    or her effectiveness in selling muscle growth and power.
    These dietary supplements provide safe, pure choices for these looking for steroid-like outcomes without the
    risks. DecaDuro is amongst the top-of-the-line legal steroids for muscle development and energy.
    It is a secure and effective alternative to the anabolic
    steroid Deca-Durabolin, which causes critical unwanted facet effects.
    DecaDuro is made with natural components that help increase
    nitrogen retention, which is important for muscle growth.

    Yes, legal steroids such as D-Bal, Prime Male and Hunter Test improve
    your blood move and enhance your testosterone levels.
    With more healthy ranges of testosterone, your SHBG
    is regulated, and it stimulates the essential muscle-building luteinizing hormone to let you acquire better muscle
    progress.
    If men are taking high doses to attain the dominant picture of
    a masculine physique, it is probably that their well being risks are larger as well.
    Strength training goes far past lifting weights; it entails nutrition, rest, and consistent
    effort to advertise muscle development (hypertrophy).

    Muscle fibers repair themselves after experiencing stress during resistance workouts; for
    this course of to happen successfully, it requires adequate vitamins, hormonal steadiness, and restoration time.
    My name is Cliff and I am a private coach, sports lover, health fanatic
    and author of MusclesMagician. I even have 15+ years
    of experience in fitness and bodybuilding and I need to
    share it with you. Athletic and sports activities associations around the globe have
    repudiated androgenic-anabolic steroid use for non-medical weight gain and muscle growth, so Deca-Durabolin shouldn’t be used
    for that objective.
    Though product suggestions are only our opinions, this research-backed
    web page has been fact-checked and reviewed by a medical skilled.
    You May have to back it up with an everyday exercise routine and
    a good food regimen. Also, pay consideration to customer
    evaluations to be certain to choose a legit product. D-Bal incorporates Tribulus
    terrestris, vitamin D, magnesium, MSM, L-isoleucine,
    and Suma root. Thanks to MSM, D-Bal also improves joint health and alleviates joint pain. If you’re not glad with the results of their product, you’ll find a way to ship it again for a refund.

    You do not need to get a steroid different from a shady company, so examine their status wherever you can.
    This might worsen circumstances corresponding to
    cataracts or glaucoma, based on research displaying steroids’ impact
    on blood sugar and eye health. You’ll want to monitor closely and seek the assistance of your doctor
    to safeguard your autonomy in managing these dangers effectively.

    Steroids can elevate your blood sugar ranges because
    they mimic the results of cortisol, a hormone that reduces insulin sensitivity, potentially resulting in hyperglycemia in diabetics.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *