ساز ماندولین (به انگلیسی: mandolin و به فرانسوی: mandoline) سازی به شکل گلابی است. و از خانواده سازهای زهی زخمه ای و کوچک تر از ساز گیتار می باشد. این نام در لغت به معنی ماندولای کوچک است. این ساز دارای هشت سیم می باشد که دو به دو باهم جفت شده اند. متداول ترین کوک برای سیم های جفت ماندولین، فاصله ی پنجم می باشد. ماندولین از خانواده ساز لوت است.

آشنایی کامل با ساز لوت

تاریخچه ساز ماندولین

در قرن شانزدهم میلادی سازی به نام ماندورا، در میان مردم متداول بود که بعدها سبب ابداع ساز ماندولین شد. این ساز نخستین بار در قرن هجدهم و در ایتالیا و آلمان استفاده شد و ساخت آن در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم در اروپا و آمریکا رواج یافت. ماندولین هایی که پشت کاسه ای هستند، شباهت بسیاری به سازهای ایتالیایی قدیمی دارند و در ژانرهای فولکلور و کلاسیک رواج دارند.

تا اواسط قرن نوزدهم این ساز طرفدار چندانی نداشت. محبوبیت دوباره ماندولین در اوایل قرن بیستم منجر به توسعه اشکال و طرح های متنوع از سوپرانو تا کنترباس این ساز مدرن گردید.

امروزه انواع مختلف این ساز از نسل ماندولین ناپلی هستند، که در طی قرن هجدهم شکل و اندازه های مدرن این ساز توسط سازنده ساز پاسکال ویناچیا (Pasquale Vinaccia) از ناپل تغییر کرد.

معرفی کامل ساز عود یا بربط

ساختار ساز ماندولین

"ساختار

کاسه

شکل ساز ماندولین اشک مانند، دایره ای یا تخم مرغی است و سوراخ صدای آن شبیه F یا فلورانسی (Florentine) یا دایره ای شکل میباشد، قسمت پشتیِ آن یا مسطح یا دایره ای شکل است. نوعی از ساز ماندولین که در گروه های سازهای زهی بلوگراس امریکایی نواخته میشود، نسخه ای از این ساز با عمق کم و با پشت صاف است.

سیم ها

ساز ماندولین چهار جفت سیم از جنس فلز (هشت سیم) دارد و همانند گیتار توسط یک سر دسته کوک می شود. سرعت در مضراب زدن بین هر کدام از جفت سیم های هم صدا (unison) یک ترمولوی مشخص ایجاد میکند. با استفاده از یک صفحه پوسته ای در اطراف حفره صدای بیضی شکل، شکم ساز را از آسیب زخمه زدن حفظ میکند.

گوشی ها

گوشی های ساز پشت جعبه گوشی قرار گرفته اند، و بدنه ی گلابی شکل آن به طور عمیق منحنی شده است.

پرده

صفحه انگشت گذاری این ساز پرده بندی شده است. و حدود 17 پرده دارد و سیم ها به انتهای ساز متصل شده اند.

خرک

خرک ساز در عریض ترین بخش ساز قرار گرفته است. با توجه به اینکه شکم باعث شده فشار سیم ها روی خرک بیشتر شود. این ساز یک صدای بسیار عالی و قدرتمند دارد.

ارکسترهای معروف ماندولین

معمولا در ارکسترهای اُپرا، مانند اُپرای اتللو اثر وردی، از ساز ماندولین استفاده میشد. قطعه های یک کنسرتو و دو کنسرتو و همچنین چند سرناد (serenade) با همراهی گیتار توسط پاگانینی و آنتونیو ویوالدی نواخته شده است. موتسارت نیز در اُپرای دون جوان (Don Giovanni-1787) از ماندولین استفاده نمود و بتهوون چند سوناتا برای آن نوشت. و همچنین پارت‌هایی از باله ایگور استراوینسکی (Igor Stravins) آگون (Agon-1957) ساخته شد.

ساز جدید و نوظهور سلانه

کوک ساز ماندولین

"کوک

معمول ترین شکل کوک ساز ماندولین مانند ویولن به ترتیب بم به زیر کوک میشود. نت های سل، ر، لا، می کوک استاندارد آن می باشد. تولید صداهای طولانی مانند ساز ویولن توسط این ساز امکان پذیر نبوده که به مرور با استفاده از تکنیک ترمولو (tremolo)، همان تکنیکی که در تار و سه تار به آن «ریز» گفته میشود، در نواختن آکوردها و نت های طولانی این امکان نیز در آن به وجود آمد.

این ساز نه تنها قابلیت اجرای جدای نت های کوتاه را دارد. بلکه سیم های زوج آن امکان تعادل بسیار سریع بین دو نت هم فاصله را به وجود می آورد. به طوری که افهٔ نسبتاً طویل با نوعی ترمولو (tremolo) منتج می گردد.

بعدها نوازندگان و موسیقیدانان ساز ماندولین را به سایر فرم های موسیقیایی گسترش دادند. به ویژه نوازنده سبک کانتری جترو برنس این ساز را با استفاده از کوک های جز (jazz) و سوینگ (swing) غربی، با این سبک های موسیقی تطبیق داد.

نوازندگان به نام ماندولین

امروزه نوازندگانی مانند کریس تایل (Chris Thile)، دیوید گریسمن (David Grisman)، مارتی استوارت (Marty Stuart)، وینس گیل (Vince Gill)، سم بوش (Sam Bush)، و یو سرینیواس (U. Srinivas) مرزهای به کارگیری ساز ماندولین را تا موسیقی پاپ، راک و حتی موسیقی کارناتیک (carnatic) هندی گسترش داده اند.

۷ thoughts on “ساز ماندولین چیست؟

  1. truck scales Iraq says:

    Trusted by Iraq’s top industries, BWER Company provides innovative weighbridge systems, enabling seamless load monitoring and weight compliance for transport, construction, and agriculture sectors.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *